ماهیت نظارت رهبری از منظر قانون اساسی
چکیده:
نظام جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر اصل ولایت فقیه، و فلسفة طرح رهبری وی، سپردن زمام امور کشور به دست فقیه واجد شرایطی است که ضامن هدایت نظام اسلامی در مسیر اسلام است. از سوی دیگر، نظارت رهبری بر اعمال حکومت ماهیت شرعی دارد؛ زیرا بر اساس اصل پنجم قانون اساسی، قوام نظام اسلامی در عصر غیبت، به امامت نیابی یا رهبری ولی فقیه است. همچنین به موجب اصل چهارم قانون اساسی، نظام حقوقی کشور باید بر اساس موازین اسلامی باشد. به لحاظ روش، نظارت حقوقی رهبر بر اعمال حکومت، ترکیبی از نظارت استطلاعی و استصوابی است؛ اما از نظر قلمرو، نظارت رهبری بر اعمال حکومت مطلق، و در عین حال ضابطه‌مند است که به‌صورت خاص، در قانون اساسی پیش‌بینی شده، و یا عام نسبت قوای سه‌گانه و یا نهادهای حکومتی قابل اعمال است. نظارت رهبری محدود به قوانین موضوعه نیست؛ بلکه موازین فقهی نیز در نظارت رهبری نقش دارد.
مقدمه:
در یک نگاه کلی، نظام‌های سیاسی به دو دسته دموکراتیک و تئوکراتیک تقسیم می‌شوند. نظام‌هایی که مشروعیت‌شان را از آرای مردم می‌گیرند، در اصطلاح دمکراتیک (مردم‌سالار) نام دارند. در این نظام‌ها، تمام اعمال حکومت از جمله قانون‌گذاری و نظارت بر پایة خواست مردم صورت می‌گیرد. در نظام‌های تئوکراتیک، خاستگاه مشروعیت حاکمیت، ارادة الهی است. این نظریه با دو رویکرد متفاوت مطرح شده است. در رویکرد نخست، زمامداران افراد خاصی هستند که از سوی خداوند جهت اعمال حاکمیت منصوب شده‌اند (رویکرد فوق طبیعی)؛ در رویکرد دوم، زمامدارن منصوب از سوی خداوند نیستند، بلکه با اعتقاد به اقتدار و مشیت الهی، تحت فرمان او اعمال حاکمیت می‌کنند.
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
فصل اول-کلیات
گفتار اول: تعاریف
بند اول: مفهوم نظارت
الف) نظارت در لغت
ب) نظارت در اصطلاح
گفتار دوم: ارکان نظارت
بند اول: جمع آوری اطلاعات
بند دوم: تجزیه و تحلیل اطلاعات
بند سوم: نتیجه‌گیری و تصمیم‌سازی
گفتار سوم:انواع نظارت
بند اول: نظارت قضایی
بند دوم: نظارت حقوقی
بند سوم: نظارت سیاسی
بند چهارم: نظارت اداری
بند پنجم: نظارت مالی
گفتار چهارم:پیشینة نظارت
بند اول: پیشینة فقهی نظارت
بند دوم: پیشینة حقوقی نظارت
بند سوم: نظارت در حقوق عمومی
گفتار پنجم: رهبری در اسلام
گفتار ششم:نظارت رهبری بر اعمال قوای سه گانه
بند اول: نظارت رهبری بر اعمال قوة مقننه
الف) نظارت بر انتخابات
ب) نظارت بر قانون‌گذاری
بند دوم: نظارت رهبری بر اعمال قوة مجریه
الف) امضای حکم ریاست جمهوری
ب) عزل رئیس جمهور
ج) فرماندهی کل نیرو‌های مسلح
د ) هدایت شواری عالی امنیت ملی
بند سوم: نظارت رهبری بر اعمال قوه قضائیه
فصل دوم- نظارت های رهبری بر سایر ارگان ها
گفتار اول: نظارت رهبری بر صدا و سیما
گفتار دوم: نظارت بر اجرای قانون اساسی
بند اول: انطباق مصوبات با قانون اساسی
بند دوم: اجرای اصول معطل ماندة قانون اساسی
گفتار سوم: نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی نظام
گفتار چهارم: نظارت بر همه‌پرسی
نتیجه‌گیری
فهرست منابع
تعداد مشاهده: 1708 مشاهده
فرمت فایل دانلودی:.zip
فرمت فایل اصلی: .doc
تعداد صفحات: 45
حجم فایل:194 کیلوبایت
-
راهنمای استفاده:
مناسب جهت استفاده دانشجویان رشته حقوق و فقه اسلامی
-
محتوای فایل دانلودی:
در قالب word و قابل ویرایش